28/12/13

Mε μολύβι φάμπερ νούμερο δύο της Άλκης Ζέη

Πειραιάς-Ηράκλειο. Ένα ταξίδι-ένα βιβλίο.

«Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο» θα «ταξιδέψει» ο αναγνώστης στο πολυτάραχο παρελθόν της Άλκης Ζέη. Η Άλκη Ζέη αφηγείται την περιπετειώδη ζωή της με τόσο έντεχνο τρόπο , χωρίς μελοδραματικές εξάρσεις, που ο αναγνώστης αρνείται να αφήσει το βιβλίο από τα χέρια του. Θα το κάνει μόνο όταν θα έχει φτάσει στην τελευταία σελίδα του. Είναι σπουδαία τέχνη αυτή...να κρατάς τον αναγνώστη άγρυπνο και σε επαγρύπνηση.

Η μικρή Άλκη, καθώς επίσης και η μεγαλύτερη αδερφή της, η Λένα, έζησαν την απόλυτη ελευθερία τα πρώτα χρόνια της ζωής τους στο νησί της Σάμου με την άπλετη αγάπη και την περίσσια φροντίδα  του  παππού και όλου του σογιού. Πρωτοπήγαν σχολείο στην Αθήνα όπου ο υπερπροστατευτικός πατέρας «καταδυνάστευε» τις δύο αδερφές, αφού δεν ήταν δυνατόν να ξεμυτίσουν στο κατώφλι της εξώπορτας χωρίς την άδειά του και τους στερούσε την αγαπημένη τους θάλασσα. Η ευγενική και πανέμορφη μητέρα «συνομωτεί» με τις κόρες της και τους κάνει τα χατίρια.

Στο δημοτικό, η Άλκη Ζέη άρχισε να γράφει κατά παραγγελίαν ερωτικά γράμματα για τους αγαπημένους των υπηρετριών της γειτονιάς. Αργότερα, δημοσίευσε τα πρώτα άρθρα της στη σχολική εφημερίδα τοίχου του πρότυπου εκπαιδευτηρίου της Μίνας Αηδονοπούλου. Μετά από αρκετό καιρό, έγραψε και το πρώτο θεατρικό έργο για κουκλοθέατρο, το οποίο έμελλε να είναι σταθμός της ζωής της. Μετά την πρεμιέρα του, γνώρισε από κοντά τον Γιώργο Σεβαστίκογλου, τον Μάριο Πλωρίτη, τον Αντρέα Εμπειρίκο, τον Νίκο Γκάτσο και τον Οδυσσέα Ελύτη χάρη στη δασκάλα της, Ελένη Περράκη. Το ταλέντο της στη συγγραφή φάνηκε πολύ νωρίς. Δεν άργησε το «Κουτοκούλι» να κερδίσει τον σεβασμό και τον θαυμασμό των ομότεχνων. Στον «Λουμίδη», η Άλκη και η αδερφή της, Λένα, θα έρθουν σε επαφή με καθετί καινούριο γεννιέται εκείνη την εποχή στην ποίηση, στο θέατρο, στην πολιτική.

 «Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο», ο αναγνώστης θα κάνει βαθιά βουτιά στη δραματική εποχή της δικτατορίας του Ι. Μεταξά, της Κατοχής, της Αντίστασης και των (μετά-)Δεκεμβριανών. Παρά την τραγικότητα και τα δεινά εκείνης της ιστορικής περιόδου, η οποία έμελλε να στιγματίσει την ελληνική ιστορία, η Αθήνα ήταν ένα πνευματικό κέντρο-μία κοιτίδα νέου πολιτισμού, όπου οι περισσότεροι μοιράζονταν τη φτώχεια και την πείνα, οι περισσότεροι μοιράζονταν μικρές χαρές και μακρές συζητήσεις σε χοροεσπερίδες και μεγάλους περιπάτους. Οι περισσότεροι μοιράζονταν κοινούς αγώνες. Η ενεργή συμμετοχή της Άλκης Ζέη στην ΕΠΟΝ αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα για το τι επακολούθησε στη ζωή της μετά τα Δεκεμβριανά, όπως αφηγείται η ίδια στο μυθιστόρημα με αυτοβιογραφικά στοιχεία, «Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα» 

Ο αναγνώστης θα ρίξει κλεφτές ματιές στις ζωές  ζωντανών θρύλων της παγκόσμιας και ελληνικής ιστορίας, όπως  ήταν ο Αλεξάντρ Μπαρμίν, η Διδώ Σωτηρίου, η Μέλπω Αξιώτη, η Ελένη Βακαλό, η νεαρή Ηλέκτρα που βασανίστηκε και δολοφονήθηκε από τους Γερμανούς κατακτητές, η Μελίνα Μερκούρη, ο Μποστ, ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Κάρολος Κουν, ο Δημήτρης Ροντήρης, η παρέα των εκδόσεων «Ίκαρος», ο Πέτρος Κόκκαλης...

Η Άλκη Ζέη φαίνεται να μην ξεχνά χωρίς κανένα, όμως, ίχνος εμμονής ή μετάνοιας. Και εμείς έχουμε την ανάγκη γνωρίσουμε την ιστορία μέσα από αληθινές μαρτυρίες, να μην την ξεχάσουμε, να διδακτούμε από αυτήν, να μην την επαναλάβουμε. Τέλος, έχουμε ανάγκη να φτιάξουμε τη δική μας ιστορία.


Πειραιάς-Ηράκλειο. Ένα βιβλίο-ένα ταξίδι.






2/12/13

Παρουσίαση του βιβλίου 'Μέλι Κόλλησε στα Χείλη' στο Ηράκλειο



Θα ξεκινήσω τονίζοντας ότι είναι μεγάλη μου τιμή που σήμερα βάζω το δικό μου λιθαράκι στη παρουσίαση του βιβλίου 'Μέλι Κόλλησε στα Χείλη' στη πόλη μας. Ο Μάνος Κοντολέων υπήρξε αγαπημένος συγγραφέας της εφηβείας μου, ενώ η σημερινή συνάντηση με εκείνον ξύπνησε ξανά εκείνο το μοναδικό -παιδικό σχεδόν- αίσθημα ενθουσιασμού που κάποτε με κατέκλυζε με κάθε γύρισμα της σελίδας ενός από τα πολυάριθμα βιβλία του.

Πρέπει να ήταν κάποιες ήσυχες ημέρες της δεκαετίας του '90 που έκανα την πρώτη γνωριμία μου με τον μαγικό κόσμο του Μάνου Κοντολέων. Ακριβώς την ίδια εποχή που η Μέλω, η ηρωίδα του βιβλίου 'Μέλι Κόλλησε στα Χείλη', αρχίζει να εξερευνά τα όρια του δικού της κόσμου, σύμφωνα με την νέα -τραγικά ρεαλιστική- ιστορία που περίτεχνα πλάθει ο Κοντολέων, θυμίζοντας στον αναγνώστη μια εποχή που πλέον μοιάζει μακρινή.

Βρισκόμαστε, λοιπόν, στο 1998 στο μικρό παραδοσιακό χωριό του Νεαρού Αγίου, ένα από τα πιο γραφικά χωριά του Πηλίου το οποίο επισκέπτονται εκατοντάδες προσκυνητές το καλοκαίρι, ανήμερα της γιορτής του Αγίου. Μια πολύ γνώριμη εικόνα και στα χωριά της Κρήτης, όπου η ποικιλομορφία και ο θόρυβος του πλήθους εύκολα ξεσηκώνει τους νέους τους χωριού. Με μια τέτοια σκηνή εισάγεται στο πολύχρωμο κλίμα του πανηγυριού ο αναγνώστης, αφού η δεκαεφτάχρονη Μέλω και η φίλη της, Αναστασία, σεργιανίζουν ανάμεσα στους νεόφερτους προσκυνητές και τουρίστες αυτό το καλοκαίρι του 1998 που όλα μέλλει να τα αλλάξει για τη γλυκιά Μέλω.

Όχι μόνο για τη Μέλω, αλλά για τους περισσότερους πρωταγωνιστές της ιστορίας, μιας και ο καθένας από αυτούς ταλανίζεται από τις δικές του αυταπάτες. Μόλις ένα όνειρο αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά (ένα όνειρο που βασίζεται σε απατηλές προσδοκίες, ένα όνειρο με λάθος στόχο), τότε αυτό ακριβώς το όνειρο που χτίζεται πάνω στην αυταπάτη μετατρέπεται σε σαράκι που κατατρώει τον απογοητευμένο πλέον ονειροπόλο.

Και η Μέλω ζει στην αυταπάτη, όπως αναπόφευκτα πολλοί νέοι κάνουν. Ας μην ξεχνάμε ότι ζει σε μια εποχή πρωτόγνωρης υλικής ευημερίας, όπως ήταν τα χρόνια γύρω από τη νέα χιλιετία, όταν οι επιδοτήσεις έπεφταν βροχή, υπήρχε άφθονη δουλειά για τους νέους και οι προετοιμασίες για τους Ολυμπιακούς Αγώνες αναπτέρωναν το ηθικό. Η καταναλωτική διάθεση διεισδύει ύπουλα μέσα στο παραδοσιακό σκηνικό του ίδιου του χωριού της Μέλως, μεταλλάσσοντας το θρησκευτικό πρόσωπο της κοινότητας σε καταναλωτικό, με πλούσιες βίλες και στυλάτους 'ξένους'.

Στο πλαίσιο αυτό, για να συνδέσουμε το κοινωνικό πράττειν με το ατομικό όνειρο όπως τονίζει στον επίλογό του ο Κοντολέων, η Μέλω θεωρεί ότι το χωριό της είναι η φυλακή της, κοιτώντας την μεγαλύτερη πόλη του Βόλου που βρίσκεται σε μικρή σχετικά απόσταση με λαχτάρα και προσμονή. Νομίζει ότι εκεί θα υπάρξει η λύτρωση μιας πλούσιας ζωής, στην οποία όλα θα παρέχονται στη Μέλω χωρίς ιδιαίτερες υποχρεώσεις και δεσμεύσεις σε αντίθεση με τον πιεστικά απαιτητικό περίγυρο του χωριού.



Κινητήριος δύναμη της θέλησης αυτής είναι ένα ηχηρό 'φύγε' που της είπε μια τσιγγάνα που 'διάβασε' την παλάμη της μια ζεστή ημέρα του πανηγυριού. Έκτοτε αυτό το 'φύγε' στιγματίζει τη Μέλω, γίνεται φωνή μέσα της που ακούγεται κάθε φορά που η Μέλω δέχεται μια ανεπιθύμητη πίεση. Δεν γνωρίζει, όμως, ότι η φυγή από μια γνώριμη κατάσταση, όσο δυσβάσταχτη κι αν είναι, μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε μια χειρότερη φυλακή: τα κάγκελα που στήνει γύρω μας ο ίδιος μας ο εαυτός λόγω λανθασμένων επιλογών.

Ποιες ήταν οι επιλογές της Μέλως όταν στα 17 της αποφάσισε ότι δεν θέλει να σπουδάσει; Σύμφωνα με τους ψιθύρους που συνηθίζονται σε κάθε χωριό, το σωστό και πρέπον ήταν να συνεχίσει την σχέση της με τον ανηψιό μεγαλοεργολάβου του χωριού, τον Αργύρη, ο οποίος είχε λαμπρό μέλλον στην οικοδομή, άρα και πολλά χρήματα και πρόσφερε άμεση αποκατάσταση με σπίτι που προοριζόταν ειδικά για την, κατά τα άλλα φτωχής οικογενείας, Μέλω. Το είχε δηλώσει άλλωστε: σκόπευε να την κάνει βασίλισσα. Σε μια εποχή που η οικοδομή ανθούσε, ο Αργύρης έμοιαζε για το ιδανικό καταφύγιο, όχι μόνο για την Μέλω, αλλά και για τους γονείς της, οι οποίοι έμεναν σε ένα παλιό σπίτι, με κάποιο μισογκρεμισμένο μάλιστα κομμάτι από παλαιότερο σεισμό. Ναι, ακριβώς σαν εκείνον που έμελλε να χτυπήσει την οικογένεια για άλλη μια φορά. Και αυτός δεν προερχόταν από τον Αργύρη, αλλά από τον Σήφη, την δεύτερη επιλογή της Μέλως.

Ο Σήφης, ένας έμπειρος επαγγελματικά και ερωτικά σαραντάρης, είχε όλα όσα χρειαζόταν για να σαγηνέψει μια δροσερή, αλλά άπειρη σε όλα, δεκαεφτάχρονη κοπέλα. Όσο κι αν είχε προσπαθήσει ο Αργύρης, τα ακριβά δώρα και η τολμηρή ερωτική διάθεση του Σήφη έκαναν εντύπωση στην Μέλω, η οποία δεν γνώριζε τι σημαίνει πραγματικός έρωτας. Επομένως, με συνοπτικές διαδικασίες και με την περήφανη υποστήριξη των γονιών της, βρίσκει τον εαυτό της παντρεμένο με έναν άγνωστο σχεδόν σε εκείνη άνδρα, υπακούοντας πάντα στη φωνούλα που επίμονα της ψιθύριζε 'φύγε'. Και εδώ είναι που η λέξη 'φυγή' μετατρέπεται στο ακριβές αντίθετό της. Και εδώ είναι που η ανάγνωση του βιβλίου αποκτά μια εντελώς διαφορετική αίσθηση, αιφνιδιάζοντας ευχάριστα τον αναγνώστη και ανατρέποντας τα πάντα.



Ο Σήφης θα συνεχίσει να προσφέρει ένα ακριβό lifestyle. Αλλά με ακριβό αντάλλαγμα. Εισάγει την έκπληκτη Μέλω σε ένα κόσμο σκληρού έρωτα, όπως αυτή ποτέ δεν τον βίωσε με τον Αργύρη. Εκείνη μόνο το 'μέλι της ζωής' ήθελε να γευτεί με μια ανέ-μελη διάθεση. Γι'αυτό εξάλλου πάντα αναζητούσε λίγο μέλι, ιδίως στις δύσκολες στιγμές, ηδονικά αφήνοντάς το να κολλάει στα χείλη της, λες κι έτσι άγγιζε την ζωή την ίδια μέσα στην αστείρευτη πηγή της. Το 'μέλι της ζωής', όμως δεν είναι μέσα στην συμφωνία γάμου με τον Σήφη και αυτό η Μέλω θα το καταλάβει μόλις πάψει να τροφοδοτείται από τις αυταπάτες της πλούσιας ζωής. Όταν και ο Σήφης κατανοήσει ότι στο παιχνίδι της ζωής κανείς δεν παραμένει εύκολα ο απόλυτος κυρίαρχος. Όταν και οι γονείς της Μέλως συνειδητοποιήσουν ότι στην ουσία 'πούλησαν' την μονάκριβη κόρη τους, βίαια εξαναγκάζοντας ένα αθώο κορίτσι να γίνει γυναίκα.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι πρωταγωνιστές μετατρέπονται άλλοτε σε θύτες και άλλοτε σε θύματα, προσπαθώντας όχι μόνο να επιβιώσουν στη νέα εποχή καταλωτισμού και νεοπλουτισμού, αλλά και να τη βιώσουν στο έπακρο. Η αυταπάτη τους συνίσταται στο ότι όλοι τους νομίζουν ότι θα γευτούν το μέλι της ζωής, ενώ οι επιλογές τους μόνο πίκρα φαίνονται να αποφέρουν. Ή μήπως φταίει η μοίρα, το ταμπλώ όπου παίζεται ένα καλοστημένο παιχνίδι εν αγνοία και εις βάρος των παικτών;

Η προσπάθεια των ηρώων να εξελιχθούν σε κάτι καλύτερο, ανώτερο, διαφορετικό από πριν αποτελεί, άλλωστε, αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης φύσης. Μέσα, όμως, από πικρούς έρωτες και κακές επιλογές, συντελείται τελικά αυτή η ξεχωριστή διαφορά, η υποτιθέμενη φυγή από το τωρινό εγώ μας; Ή μήπως η ζωή είναι αυτή που εντέλει θα πάρει την εκδίκησή της από ανθρώπους που διατελούν ένα είδος 'ύβρεως', προσπαθώντας να αλλάξουν με πενιχρά μέσα και χωρίς την απαραίτητη ωριμότητα που αυτό απαιτεί;

Με αυτά τα ερωτήματα θα έρθουν αντιμέτωποι οι επίδοξοι αναγνώστες του βιβλίου, μέσα σε μια ιστορία περίτεχνα δομημένη από έναν συγγραφέα που ξέρει καλά πώς να περιγράψει με ευαισθησία ακόμα και την πιο σκληρή σκηνή και πώς να πλάσει γλωσσικά καθεμιά ανατροπή. Και υπάρχει άφθονη ευαισθησία και σκληρότητα· ερωτισμός και αποστροφή· φαινομενική ηρεμία και ανατροπή. Περνώντας μέσα από αυτά τα στάδια, η αμοιβή του αναγνώστη σίγουρα θα είναι εκείνο που η Μέλω τόσο επιζητούσε- η γλύκα που αφήνει το μέλι μιας καλογραμμένης ιστορίας όχι μόνο στα χείλη, αλλά στη καρδιά και το μυαλό.



Δείτε όλες τις φωτογραφίες σε slideshow.

Το κείμενο αναδημοσιεύτηκε στο ιστολόγιο του Μάνου Κοντολέων.

Ευχαριστούμε πολύ τον φωτογράφο Μιχάλη Καψάλη

19/11/13

Ένα βιβλίο που στάζει ... μέλι (του Μάνου Κοντολέων)

Κάντε κλικ στην εικόνα.

Μια παρουσίαση βιβλίου στο Ηράκλειο Κρήτης, στην οποία έχω την τιμή να συμμετέχω μαζί με άλλους αξιόλογους λάτρεις του καλού βιβλίου. Δεν θα γράψω ακόμα τις εντυπώσεις μου από το συγκεκριμένο βιβλίο του Μάνου Κοντολέων. Ελπίζω οι Ηρακλειώτες να θελήσουν να κάνουν μια βόλτα εκείνο το βράδυ της Παρασκευής ώστε να γίνει άμεση ανταλλαγή απόψεων, αλλά και ερωτήσεων προς τον ίδιο τον συγγραφέα. 'Επειτα, θα γίνει η ανάλογη δημοσίευση κειμένων και φωτογραφιών στο παρόν ιστολόγιο. Μέχρι τότε, εύχομαι καλές αναγνώσεις και αναζητήσεις!

22/10/13

Το Σπαρματσέτο σε 'εφαρμογή'!

Το Σπαρματσέτο, το παραμύθι του Άντερσεν που μετέφρασε στα Ελληνικά o Kostas Stoforos και η Χριστίνα Μαρκουλάκη, εικονογράφησε η Stefany Veldemiry και κυκλοφόρησε σε e-book ο Γιάννης Φαρσάρης και οι ηλεκτρονικές εκδόσεις OPENBOOK είναι πλέον διαθέσιμο και ως εφαρμογή για συσκευές Android:

 http://www.openbook.gr/2013/06/andersen.html 

 Και στο App Store με το καλό!

 (Περισσότερα εδώ: Το Σπαρματσέτο του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν)

1/10/13

Για λογοτεχνικά ταξίδια στο διαδίκτυο

Μια καινούργια ιστοσελίδα για τη λογοτεχνία ξεκίνησε το ταξίδι της στο διαδίκτυο:
Τι είναι η λογοτεχνία παρά ‘’μια τσεκουριά στην παγωμένη θάλασσα της ψυχής μας’’, όπως είπε o Κάφκα. Η λογοτεχνία φωτίζει τις βαθύτερες γωνιές της ανθρώπινης ύπαρξης.
 Η μαγεία της είναι η αυθυπαρξία της, ο πολλαπλασιασμός της ανάλογα με τον αποδέκτη. 
Το βιβλίο είναι ένα σύμπαν που ξεφυλλίζεται στα μάτια του αναγνώστη, ένα κομμάτι επιμελημένου χάους που έχει συμπυκνωθεί στην τσέπη μας, στην βιβλιοθήκη μας, στις μυστικές κρυψώνες μας. 
Το κάθε βιβλίο που αγαπήσαμε μιλάει για το ποιοι είμαστε. 

Το literature.gr έχει στόχο να φέρει δημιουργούς και αναγνώστες σε επαφή δίνοντας βήμα στους συγγραφείς και στους νέους δημιουργούς να εκτεθούν ελεύθερα και στους αναγνώστες μια αφετηρία τρυφερότητας, προβληματισμού, διάδρασης και επαφής.


27/9/13

Ο Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον του Ρίτσαρντ Μπαχ

 



Ο Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον θα ήταν δυνατόν να αποτελέσει ένα υπερβατικό πρότυπο και μία αληθινή πηγή έμπνευσης για όσους επιθυμούν να αγωνίζονται , να υπερβαίνουν τα όρια τους , να γνωρίσουν σε βάθος τον εαυτό τους, να καλλιεργήσουν τις δυνατότητες και να μυήσουν τους άλλους στην αληθινή γνώση για να συνεχίσουν τον αγώνα της αυτοβελτίωσής τους ώστε να αποτελέσουν το παράδειγμα προς μίμηση. 

Συμβαίνει πολλές φορές να απογοητευόμαστε από τη στυγνή πραγματικότητα, να (αυτο)εξοριζόμαστε από την κοινότητα, στη οποία συμμετέχουμε εκ γενετής, όμως συγχρόνως αντλούμε άπειρη δύναμη από μέσα μας για να ανοίξουμε τα φτερά μας και να καλλιεργήσουμε τα ταλέντα μας, όχι απλώς για να ικανοποιήσουμε τις βιολογικές ανάγκες μας, αλλά για την αληθινή αυτοβελτίωσή μας. Ο καθένας από εμάς θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο για τον συνάνθρωπό του ακόμα και στην (αυτο)εξορία.

Πρόκειται για ένα σπουδαίο παραμύθι που πίσω από τις περιπέτειες του Ιωνάθαν Λίβινγστον ο αναγνώστης διαβάζει τους δικούς του αγώνες για μία καλύτερη ζωή. Μπορείτε να το διαβάσετε εδώ.

Καλή ανάγνωση 
                     και
                          καλούς αγώνες!

8/9/13

To ημερολόγιο μιας τάξης του Σάντρο Ονόφρι


Το Ημερολόγιο μιας τάξης αποτελεί μία πρωτοποριακή ιδέα ενός καθηγητή υποβαθμισμένης περιοχής στην επαρχία της Ιταλίας, του Σάντρο Ονόφρι.  Στο ημερολόγιο αυτό, καταγράφει τις καθημερινές εμπειρίες μίας τάξης, δηλαδή μίας μικρογραφίας της κοινότητας όπου ζει. Εκφράζει με παραστικότητα τον αγώνα του να αγγίξει τις εφηβικές ψυχές των μαθητών του με τους οποίους καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια να αναπτύξει μια υγιή σχέση. Καταγγέλλει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο τον εμπαιγμό των εκπαιδευτκών από τις Κυβερνήσεις της Ιταλίας, καθώς επίσης την υποβάθμιση και την υποχρηματοδότηση της δημόσιας εκπαίδευσης συντελώντας στην καταστροφή της. 

Εκθέτει, επίσης, με συγκινητικό τρόπο την αγωνία του να υπηρετήσει με συνέπεια την ιδεολογία του και να μην προδώσει τις αρχές του απορροφώμενος από ένα σύστημα παιδείας που διαιωνίζει την ταξική ανισότητα. Αναδεικνύει με τρυφερό τρόπο τη μοναξιά των σύγχρονων εφήβων, οι οποίοι έχουν προσανατολιστεί από την οικογένειά τους, καθώς και από τις ελλιπείς δομές του σχολείου, στον υπερκαταναλωτισμό, στην επιδίωξη του εύκολου κέρδους, στην επικράτηση του «επιφανειακού» ,στην αποστροφή της πνευματικής καλλιέργειας, ακόμα και στην αυτοκτονία.  Μαρτυρεί τα διλήμματα και τους προβληματισμούς του ίδιου και των μαθητών του μέσα σε αυτές τις λίγες ημερολογιακές σελίδες με τέτοιο τρόπο που θα «ταράξει» την πιο ήσυχη συνείδηση εκπαιδευτικού. 

Ο Σάντρο Ονόφρι καταφέρνει να αποτυπώσει με συγκλονιστικό τρόπο τη δύσκολη προσπάθεια ενός  δασκάλου/καθηγητή μέσης ή ανώτερης εκπαίδευσης να ανταποκριθεί επάξια σε εκείνο το ρόλο του παιδαγωγού, και όχι ενός  επαγγελματία που διδάσκει την κατακερματισμένη, στείρα γνώση. Ως παιδαγωγός , οφείλει  να κερδίσει  την εμπιστοσύνη και το σεβασμό των μαθητών  του, να τους εμφυσήσει την αγάπη για τη νέα γνώση, να τους συμπαρασταθεί στις δύσκολες στιγμές σαν να ήταν ο πιο δικός τους άνθρωπος. Ο Σάντρο Ονόφρι είναι ένας παιδαγωγός θα αποτελέσει έμπνευση για τους εκπαιδευτικούς έτσι ώστε να δώσουν τους δικούς τους καθημερινούς αγώνες όχι μόνο μέσα  στην τάξη με αγάπη και σεβασμό προς τους μαθητές τους, αλλά επίσης εκτός τάξης για μια αξιοπρεπή ζωή για τους ίδιους και τους μαθητές.

Ολοκληρώνοντας, ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να εκμαιεύσει ενδιαφέρουσες μεθόδους και τεχνικές διδασκαλίας. Πρώτον, η παρότρυνση των μαθητών του να διαβάζουν εξωσχολικά βιβλία και να τ' αξιολογούν , δεν αποτελεί μία προαιρετική δραστηριότητα, αντιθέτως ο Σάντρο Ονόφρι δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στη φιλαναγνωσία πιστεύοντας πως εξευγενίζει τα «άγρια ένστικτα» του ανθρώπου. Δεύτερον, η έκθεση δεν αποτελεί ένα στερεοτυπικό μόρφωμα λόγου, αλλά πλησιάζει πολύ περισσότερο την έννοια της δημιουργικής  γραφής. Οι μαθητές εκφράζουν με ελεύθερο τρόπο τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους χωρίς κανένα περιορισμό. Τέλος, η εισαγωγή άρθρων από εφημερίδες με αντικρουόμενες απόψεις για το ίδιο θέμα  σε ένα μάθημα γλώσσας αποτελεί μία πρωτότυπη ιδέα και συμβάλλει στην ανάπτυξη  και όξυνση της κριτικής σκέψης.


Αποσπάσματα:

«H πρώτη πάλη την οποία κάθε δάσκαλος πρέπει να διεξάγει δεν είναι στο να κάνει να δεχτούν (οι μαθητές), αλλά κύρια να μην απορρίψουν τη γλώσσα των κειμένων που βάζει στους μαθητές και που, για τον απλό λόγο του ότι είναι λεξιλογικά πιο πλούσια, ρητορικά πιο ποικίλη, συντακτικά πιο δομημένη από τον καθημερινό διάλογο, θεωρείται αυτομάτως απόμακρη και κατά συνέπεια αντιδημοκρατική. Αλλά το σχολείο θα πρέπει να φτωχαίνει τα κείμενα ή πρέπει να αναβαθμίζει το απόθεμα των μαθητών;...Η μέση γλώσσα έγινε ανέγγικτη πληγή, μακριά από την τολμηρότητα των διαλέκτων , δύστροπη, σχεδόν σαν το ψυχρό ιδίωμα των πολιτικών.» 

 «...η μοναξιά τόσων εφήβων, παιδιών με ένα σμήνος από baby sitter, που δεν είχαν κανένα να εμπιστευτούν τα προβλήματά τους και κανέναν, κυρίως, που να είχε την ευαισθησία να τα καταλάβει…»

26/8/13

Tale in Red

A story about the princess without a name who met the gloomy prince-painter. Their love will turn them to swallows but in the ending… A fairytale created though facebook, written by Kostas Stoforos, inspired by Stefany Veldemiry’s drawings and translated from Greek by John Zervas.
 
  Χάρη στον Ηρακλή Λαμπαδαρίου που είχε την ιδέα και το Γιάννη Ζέρβα που έκανε τη μετάφραση, το "Κόκκινο Παραμύθι" κυκλοφορεί πλέον και στα αγγλικά!
Μπορείτε να το διαβάσετε και να το κατεβάσετε ελεύθερα από την ιστοσελίδα των εκδόσεων Σαΐτα

24/8/13

Λύνοντας μερικούς... καβαφικούς φόνους!


Μια ευχάριστη καλοκαιρινή ανάγνωση: Καβαφικοί Φόνοι του Θοδωρή Παπαθεοδώρου. Είναι μια καλή επιλογή για εκείνους που θέλουν να δοκιμάσουν το ελληνικό αστυνομικό μυθιστόρημα και κυρίως για τους θαυμαστές του μεγάλου ποιητή. Προσοχή, όμως: η ιστορία όλη διέπεται από την έντονη καβαφική ειρωνεία, ιδίως το τέλος της.

Η υπόθεση από την επίσημη ιστοσελίδα των εκδόσεων Ψυχογιός:

Ύστερα από τέσσερις ευτελείς υποθέσεις μέσα σε έναν ολόκληρο χρόνο, ο κυνικός ντετέκτιβ Νίκος Μάντης βρίσκεται αντιμέτωπος με δύο σημαντικές προκλήσεις: τον ποιητικά σκηνοθετημένο φόνο μιας εκκεντρικής υπερήλικης, λάτριδος του Κωνσταντίνου Καβάφη, και τη συνάντησή του με το δόκτορα Ξενοφώντα Δαρείο, Αλεξανδρινό αρχαιολόγο, παθιασμένο καβαφιστή και πρώην καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ο τελευταίος συγκεντρώνει πάνω του ό,τι ακριβώς σιχαίνεται ο Μάντης: είναι μορφωμένος, μυστηριώδης, απόκοσμος και, κυρίως, ομοφυλόφιλος. Καθώς στην Αθήνα και την Αλεξάνδρεια οι καβαφικοί φόνοι διαδέχονται ο ένας τον άλλον σαν μια θλιβερή γραμμή κεριών σβησμένων, οι δυο αλλόκοτοι συνεργάτες αποδύονται σ’ ένα ασθματικό κυνήγι, προκειμένου να ανακαλύψουν πρώτοι το μυστικό που φυλάσσει πεισματικά η αινιγματική Λέσχη της Ιθάκης και να λύσουν μια ιεροτελεστική ακολουθία εγκλημάτων, νιώθοντας στο πετσί τους τους στίχους του λατρεμένου ποιητή:

Δεν θέλω να γυρίσω να μη διω και φρίξω
τι γρήγορα που η σκοτεινή γραμμή μακραίνει,
τι γρήγορα που τα σβυστά κεριά πληθαίνουν.

3/8/13

Η κρητική βεντέτα και οι γυναίκες Ιφιγένειες

Εφημερίδα «Δρόμος Της Αριστεράς» • Σάββατο 27 Ιουλίου 2013 • Στήλη: πολιτισμός/πρόσωπα Χρήστος Φλουρής «Ιφιγένειες»

Συνέντευξη στον δημοσιογράφο Κώστα Στοφόρο


Η κρητική βεντέτα και οι γυναίκες Ιφιγένειες: Ένα μυθιστόρημα για την κριτική βεντέτα... Το θέμα μοιάζει με πρώτη ματιά ανεπίκαιρο... Είχα αφήσει τις «Ιφιγένειες» του Χρήστου Φλουρή στην άκρη, μέχρι που αποφάσισα να τους δώσω λίγο περισσότερη προσοχή με την προτροπή ενός φίλου που εμπιστεύομαι την γνώμη του. Για άλλη μια φορά είχε δίκιο. Διάβαζα για πρώτη φορά ένα βιβλίο που να έχει σχέση με τη βεντέτα, το οποίο –αν και γραμμένο από άντρα- υιοθετεί μια γυναικεία οπτική στα πράγματα. Μια οπτική που βρίσκεται πολύ πιο κοντά στην πραγματικότητα. Κορίτσια που θυσιάζονται σε γάμους για να κλείσει ο φαύλος κύκλος του αίματος. Γυναίκες καταδικασμένες στη σιωπή που υπόκεινται, κάθε είδους βία σωπαίνοντας. Πραγματική ασφυξία... 



Όμως από την άλλη μια δύναμη πρωτοφανέρωτη. Δύναμη ψυχής, που καταφέρνει να πάει κόντρα σε όλους τους δυνατούς. Δεν νικάνε οι καλοί στο τέλος, όπως εύχεσαι διαβάζοντας στις σελίδες του μυθιστορήματος. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει λύτρωση. Κι όλο αυτό το «αντριλίκι» η «παλικαριά» μοιάζουν φούσκες. Αέρας κοπανιστός.



Ριψοκίνδυνο κατά κάποιο τρόπο το εγχείρημα του συγγραφέα, έχει όλα τα συστατικά της λογοτεχνίας που θα ήθελα να διαβάζω. Στέρεος μύθος, πλοκή, ματιά έξω από τα στερεότυπα, σκέψεις που γεννάνε άλλες σκέψεις. Διότι ο συγγραφέας καταφέρνει να δει, εκεί που οι άλλοι είναι τυφλοί.



Στα ερωτήματα που μου γεννήθηκαν αναζήτησα απαντήσεις από τον ίδιο τον συγγραφέα.

• Γιατί να γράψει σήμερα κάποιος για μια Κρητική βεντέτα; Συνεχίζει να υπάρχει το φαινόμενο αυτό στη Κρήτη;

Η βεντέτα στην Κρήτη, μπορεί να μη συνεχίζεται με την ίδια ένταση και την ίδια συχνότητα σε σχέση με το παρελθόν, ωστόσο εξακολουθεί να υπάρχει. Δεν είναι επομένως παράξενο ούτε αναχρονιστικό να ασχολείται και σήμερα κάποιος με το συγκεκριμένο φαινόμενο, ιδίως όταν έχει κρητική καταγωγή. Για μένα όμως υπήρχε και ένας πρόσθετος λόγος: το γεγονός ότι η συγκεκριμένη ιστορία αφορούσε κατά κάποιο τρόπο την οικογένειά μου και επομένως μου ήταν πολύ οικεία και την κουβαλούσα μέσα μου για χρόνια.
Ωστόσο θεωρώ ότι το συγκεκριμένο μυθιστόρημα δεν θα πρέπει να διαβαστεί στα στενά πλαίσια του χώρου και του χρόνου, ούτε σε συνάρτηση μόνο του φαινομένου της βεντέτας. Ευρύτερα αφορά όλες εκείνες τις γυναίκες ή όλους εκείνους τους ανθρώπους γενικότερα, που κλήθηκαν κάποια στιγμή να διορθώσουν λάθη που δεν έκαναν και να πληρώσουν για επιλογές που δεν ήταν δικές τους.

• Ιφιγένειες: Πιστεύετε πως οι γυναίκες είναι τελικά τα μεγαλύτερα θύματα μιας βεντέτας;

Στην περίπτωση του συγκεκριμένου βιβλίου θεωρώ πως ναι, οι γυναίκες συμπεριλαμβάνονται ανάμεσα στα μεγαλύτερα θύματα της ιστορίας χωρίς να ισχυρίζομαι πως αυτό ήταν ο κανόνας. Ίσως μάλιστα να έπαιξε σημαντικό ρόλο στην βάρος που δίδεται στις γυναίκες το γεγονός ότι άκουσα αυτή την ιστορία από γυναίκα. Ένα συγκλονιστικό γεγονός, όπως είναι ο φόνος, δεν μπορεί παρά να έχει και παράπλευρες απώλειες πέρα από τους άμεσα εμπλεκόμενους, τον θύτη και το θύμα. Και πολλές φορές οι παράπλευρες αυτές απώλειες είναι βαρύτερες καθώς συνοδεύονται από τον στιγματισμό και τα μικρά, τα ελάχιστα περιθώρια αντίδρασης που επιβάλλουν το φύλο, ο χρόνος και ο τόπος όπου διαδραματίζονται τα γεγονότα. Οι άνδρες ίσως να είχαν το περιθώριο να αντιδράσουν διαφορετικά, πιο δυναμικά, πιο εκτονωτικά όσο κι αν αυτό είναι κατακριτέο. Εκείνες όμως έπρεπε να σταθούν στο ύψος τους, να καλύψουν καταστάσεις, να υπομείνουν… και το να ζεις μιαν ανώφελη σχεδόν ζωή, το να υπομένεις μια αφόρητη κατάσταση, νομίζω πως είναι ύψιστη πράξη ηρωισμού, από αυτές που δυστυχώς δεν τις καταγράφει η ιστορία.

• Το βιβλίο σας σκύβει με περισσότερη συμπάθεια στις γυναίκες. Δεν φαίνεται να τρέφετε και μεγάλη εκτίμηση για το «αντριλίκι»…

Δεν τρέφω καμιά απολύτως εκτίμηση για το αντριλίκι εντός εισαγωγικών και θεωρώ πως έτσι, μέσα σε εισαγωγικά, η λέξη είναι συνώνυμη της θρασυδειλίας. Αντίθετα σκύβω με σεβασμό σε όλες εκείνες τις πράξεις αληθινής ανδρείας και ηρωισμού που μπορεί να μην είναι μόνο ανδρικό προνόμιο. Θα σας πω μια φράση από το βιβλίο, που λέει ο θύτης Σήφης στον γιό του Μιχάλη, αμέσως μετά το φόνο και λίγο πριν παραδοθεί στις αρχές, που νομίζω πως αποτελεί τον ορισμό της πλασματικής και της πραγματικής ανδρείας: «Άντρας, Μιχάλη, δεν είναι αυτός που ξέρει να κουλαντρίζει τα όπλα, μα κι εκείνος που ξέρει και μπορεί, όποια κι αν είναι η προσωπική του ταλαιπωρία, να σηκώνει στις πλάτες του το βάρος των πράξεών του».


• Είσαστε από την Κρήτη αλλά μένετε στη Σπάρτη. Πιστεύετε ότι αυτή η απόσταση σας βοήθησε να δείτε καθαρότερα τα πράγματα;
Το γεγονός ότι μένω εδώ και μια εικοσαετία περίπου στη Σπάρτη νομίζω πως με έχει επηρεάσει σε πολλά πράγματα. Κυρίως ως προς την νοσταλγία που δεν έχω πάψει ποτέ να αισθάνομαι για τον τόπο μου και τους ανθρώπους του και από αυτή την άποψη ίσως να έπαιξε καθοριστικό ρόλο ως προς την επιλογή του θέματος του βιβλίου που αποτέλεσε για μένα αφορμή να επιστρέψω έστω και νοερά, έστω και με τη βοήθεια της φαντασίας στον γενέθλιο τόπο . Πάντα η απόσταση παίζει σημαντικό ρόλο στο να δει κανείς καθαρότερα τα πράγματα ωστόσο δεν πιστεύω πως αυτό το γεγονός μου άλλαξε την άποψη για το τι θεωρώ σωστό και τι λάθος. Νομίζω πως ακόμη κι αν ζούσα στην Κρήτη θα είχα την ίδια γνώμη σχετικά με τα θέματα που διαπραγματεύομαι στο βιβλίο, θα έτρεφα την ίδια οργή για τα κακώς κείμενα, τον ίδιο σεβασμό για τον άνθρωπο που καλείται να διαχειριστεί τη μοίρα του, τα ίδια συναισθήματα απέναντι σε εκείνους που εγώ θεωρώ ήρωες της ζωής. Το ότι ζω μακριά από την Κρήτη πρόσθεσε ίσως μεγαλύτερη ένταση σ’ αυτά τα συναισθήματα.

• Σε μια σύγχρονη ιστορία με ποιο ζήτημα θα θέλατε να καταπιαστείτε;
Η εποχή που ζούμε είναι ομολογουμένως δύσκολη. Επομένως με όποιο σύγχρονο θέμα κι αν καταπιανόμουν, φοβάμαι πως θα ήταν στενάχωρο. Θα ήθελα να γράψω κάποια στιγμή ένα βιβλίο γεμάτο αισιοδοξία, που να δίνει δύναμη σε όσους το διαβάσουν. Να μη μιλάει για αυτό που συμβαίνει μα γι’ αυτό που θα ήθελα να συμβαίνει, γι’ αυτό που θα έπρεπε να συμβαίνει, για το ιδανικό που όμως δεν θα είναι ουτοπικό αλλά εφικτό απ’ όλους τους ανθρώπους.


Η συνέντευξη στο Facebook

Τα e-books των Βελδεμίρη και Στοφόρου πετάνε ελεύθερα με τις Εκδόσεις Σαΐτα


Το αγόρι, το κορίτσι και μια τόση δα μικρούλα πραγματικότητα

Τίτλος: Το αγόρι, το κορίτσι και μια τόση δα μικρούλα πραγματικότητα
ΣυγγραφέαςΣτεφανία Βελδεμίρη
ISBN: 978-618-5040-15-4

Συντελεστές
Εικονογράφηση: Στεφανία Βελδεμίρη
Σύνθεση εξωφύλλου-Σελιδοποίηση: Ηρακλής Λαμπαδαρίου

Σύντομη περίληψη
Μέσα σε ένα κοχύλι υπήρχε μια τόση δα μικρούλα πραγματικότητα. Εκεί ζούσε, ένα κορίτσι - γοργόνα. Μια μέρα, την κοίταξε ένα όμορφο αγόρι και της είπε: «Έεεει μικρή, μόλις φάω το ψάρι μου, θα έρθω να σε φιλήσω». Αγαπήθηκαν πάρα πολύ και πιο πολύ από το κάθε πολύ... 

Το συγκεκριμένο βιβλίο πετάει ελεύθερα στο Διαδίκτυο από τον Ιούλιο του 2013.


Τα παραμύθια του Κώστα Στοφόρου με εικονογράφηση της Στεφανίας Βελδεμίρη:

Το λευκό παραμύθι

Το πορτοκαλί παραμύθι

Το κίτρινο παραμύθι

Το κόκκινο παραμύθι

10/7/13

Γιορτάζοντας το έτος Καβάφη και στο Ηράκλειο

Και μερικά από τα 'λιγότερα γνωστά' ποιήματα του δημιουργού, τα οποία όμως συγκινούν σε κάθε τους ανάγνωση.

 

Θυμήσου, Σώμα...

Σώμα, θυμήσου όχι μόνο το πόσο αγαπήθηκες,

όχι μονάχα τα κρεββάτια όπου πλάγιασες,

αλλά κ’ εκείνες τες επιθυμίες που για σένα

γυάλιζαν μες στα μάτια φανερά,

κ’ ετρέμανε μες στην φωνή — και κάποιο

τυχαίον εμπόδιο τες ματαίωσε.

Τώρα που είναι όλα πια μέσα στο παρελθόν,

μοιάζει σχεδόν και στες επιθυμίες

εκείνες σαν να δόθηκες — πώς γυάλιζαν,

θυμήσου, μες στα μάτια που σε κύτταζαν·

πώς έτρεμαν μες στην φωνή, για σε, θυμήσου, σώμα.

 

Τα Παράθυρα

Σ’ αυτές τες σκοτεινές κάμαρες, που περνώ

μέρες βαρυές, επάνω κάτω τριγυρνώ

για νάβρω τα παράθυρα.— Όταν ανοίξει

ένα παράθυρο θάναι παρηγορία.—

Μα τα παράθυρα δεν βρίσκονται, ή δεν μπορώ

να τάβρω. Και καλλίτερα ίσως να μην τα βρω.

Ίσως το φως θάναι μια νέα τυραννία.

Ποιος ξέρει τι καινούρια πράγματα θα δείξει.

 

Όσο Mπορείς

Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,

τούτο προσπάθησε τουλάχιστον

όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις

μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,

μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.

Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την,

γυρίζοντας συχνά κ’ εκθέτοντάς την

στων σχέσεων και των συναναστροφών

την καθημερινήν ανοησία,

ώς που να γίνει σα μια ξένη φορτική.

 

Από τον επίσημο διαδικτυακό τόπο του αρχείου Καβάφη

 

9/7/13

Λώρα, η τελευταία των Μαρξ





Ζέφη Κόλια: «Δυστυχώς σήμερα λείπουν οι διανοητές οι οποίοι θα τοποθετήσουν τα πράγματα μέσα σε φιλοσοφικά  πλαίσια αντίθετα έχουμε γεμίσει τεχνοκράτες οικονομολόγους που μιλούν αποκλειστικά για τους νόμους της αγοράς»


Συνέντευξη τον Κώστα Στοφόρο (δημοσιεύτηκε το Σάββατο 6 Ιουλίου στην εφημερίδα Δρόμος της Αριστεράς)

Από τότε, αρκετές δεκαετίες πίσω, που είχα διαβάσει το «Δικαίωμα στην τεμπελιά» του Πωλ Λαφάργκ, γύριζα διαρκώς πίσω και ανέτρεχα στις σελίδες του, γεμάτες σημειώσεις και υπογραμμίσεις. Συχνά, έκανα παραπομπές σε αυτό το βιβλιαράκι, που θεωρώ ότι μαζί με την «Καταγωγή της οικογένειας» του Ένγκελς, τα «Χειρόγραφα» και την «18η Μπρυμαίρ» του Μαρξ, έχουν σημαδέψει σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο που βλέπω τα πράγματα.
Ωστόσο πάντοτε υπήρχε κάτι που με ενοχλούσε: Η αυτοκτονία του Πωλ Λαφάργκ και της Λώρας Μαρξ. Μου φαινόταν πως δεν ταίριαζε με την εικόνα που είχα σχηματίσει και τροφοδοτούσε την απαισιοδοξία μου.
Και να που εν έτει 2013, με τον τρόπο που πάντα παράξενα και απροσδόκητα συμβαίνουν τα πράγματα, έπεσα πάνω στη Λώρα Μαρξ της Ζέφης Κόλια. Επιφυλακτικός αρχικά: «Ακόμη ένα βιβλίο αναθεώρησης της ιστορίας;»
…Από τις πρώτες σελίδες ωστόσο συνειδητοποίησα πως δεν επρόκειτο καθόλου για κάτι τέτοιο, αλλά για μια προσέγγιση που ανοίγει -δεν κλείνει δρόμους. Ένα συναρπαστικό αφήγημα, πολύχρωμο που δεν του λείπει ούτε το χιούμορ. Ούτε η συγκίνηση.
Βρήκα σπαρταριστό το γράμμα του μπαμπά -Μαρξ στον υποψήφιο γαμπρό του Πωλ Λαφάργκ, που του λέει να συγκρατήσει την ορμητικότητα του και τον εγκαλεί για το γεγονός πως δεν μπορεί αν εξασφαλίσει οικονομικά την κόρη του. Όμως η συγγραφέας δεν κάνει κουτσομπολιό. Φιλοτεχνεί ένα πορτρέτο γεμάτη συμπάθεια για τους ήρωες της. Θέτει και σημαντικά ερωτήματα που αφορούν στην πορεία της αριστεράς και στη σύνδεση του προσωπικού με το πολιτικό.
Είχαμε μια πρώτη συζήτηση με τη συγγραφέα, αν και το θέμα είναι μάλλον ανεξάντλητο και θα χρειαζόμασταν αρκετές σελίδες για αν αγγίξουμε τις σημαντικές πτυχές του.

-Τι είναι αυτό που σας έκανε να γράψετε ένα μυθιστόρημα για τη Λώρα Μαρξ και τον Πωλ Λαφάργκ; Βρίσκετε να έχει ένα είδος επικαιρότητας;

Η αλήθεια είναι ότι δεν ξύπνησα ένα πρωί με τη φοβερή έμπνευση να γράψω για την ιστορία του συγκεκριμένου ζεύγους επαναστατών και την γέννηση του επιστημονικού σοσιαλισμού στην Ευρώπη. Κατά τύχη έπεσα πάνω στο συμβάν της αυτοκτονίας τους, ψάχνοντας κάτι σχετικό στο internet. Από την πρώτη στιγμή όμως αυτό το γεγονός   με άρπαξε από τα μούτρα, αγκιστρώθηκα πάνω του και ξεκίνησα να το ψάχνω όλο και πιο βαθειά. Ναι,  θα μπορούσα να πω ότι  μπορεί να θεωρηθεί επίκαιρη ιστορία με την έννοια του ενδιαφέροντος που έχει ξυπνήσει εκ νέου τα τελευταία χρόνια σε σχέση με τον μαρξισμό και τα κινήματα της αριστεράς,  λόγω της οικονομικής κρίσης.  Πάντως δεν υπήρξε σκοπιμότητα εκ μέρους μου, απλώς ανακάλυψα ένα συγκλονιστικό γεγονός το οποίο με την σειρά μου ήθελα να αφηγηθώ και σε άλλους.

-Ποια είναι τα πραγματικά και ποια τα μυθιστορηματικά στοιχεία; Δεν είναι ένα κάπως επικίνδυνο μονοπάτι η «μυθιστορηματική βιογραφία»;

Όλα τα πρόσωπα, ακόμα και το υπηρετικό προσωπικό του ζεύγους, είναι αληθινά. Επίσης όλα τα ιστορικά γεγονότα που έχουν να κάνουν με το παρελθόν τους, είναι  προϊόν επισταμένης ιστορικής έρευνας σε σχετική βιβλιογραφία. Η μυθοπλασία αφορά τις τρεις τελευταίες ημέρες τους, όπου δουλεύω τα γεγονότα σε ελεύθερη απόδοση. Επίσης  η συνάντηση με το ζεύγος Λένιν την οποία τοποθετώ μέσα σε αυτές τις ημέρες, είχε πραγματοποιηθεί κάμποσους μήνες πριν. Προσπάθησα βέβαια , ακόμα και τα ιστορικά γεγονότα να τα εντάξω μέσα στην μυθιστορηματική αφήγηση ώστε να μην είναι ξένο σώμα, και αυτό φυσικά ήταν το πιο δύσκολο κομμάτι του έργου.  Εκεί έγκειται και η επικινδυνότητα που πολύ σωστά αναφέρατε, να κρατήσεις δηλαδή εκείνη την λεπτή ισορροπία ώστε μυθοπλασία και αλήθεια να μην είναι διακριτές μέσα στο συνολικό κείμενο. Το κατά πόσο τα κατάφερα, είναι στην κρίση των αναγνωστών!

-Διαβλέπω μια ξεχωριστή συμπάθεια για τον Φρίντριχ Ένγκελς. Που οφείλεται αυτή; Στις απόψεις ή στην ίδια τη ζωή του;

Αναμφίβολα ο Φρίντριχ  Ένγκελς είναι μια τεράστια και άκρως γοητευτική προσωπικότητα και έχω την  αίσθηση ότι δεν του έχει αποδοθεί η προσοχή που του αξίζει σε σχέση με τον Μαρξ. Ήταν ξεχωριστός τόσο στις απόψεις του- για παράδειγμα ήταν κατά του γάμου και υπέρμαχος των ελεύθερων σχέσεων την εποχή της Βικτωριανής Αγγλίας-όσο και στην ζωή του: Ένας εργοστασιάρχης ο οποίος  δειπνούσε με τραπεζίτες και συμμετείχε στο κυνήγι της αλεπούς, ενώ παράλληλα  οργάνωνε την Διεθνή  Ένωση Εργατών, πολεμούσε στα οδοφράγματα της Ρηνανίας και παρότι μιλούσε τουλάχιστον εννέα γλώσσες, αγάπησε αμόρφωτες εργάτριες. Πιστεύω δε ακράδαντα, ότι αν δεν υπήρχε ο Ένγκελς  ο Μαρξ δεν θα είχε γράψει το Κομμουνιστικό Μανιφέστο και δεν  θα είχε καταφέρει να ολοκληρώσει Το Κεφάλαιο, αφού θα είχε συνθλιβεί από  τις οικογενειακές τραγωδίες και την ένδεια.

-Ίσως θα έπρεπε στη σημερινή κατάσταση να απαντάμε με το «Δικαίωμα στην τεμπελιά». Συμφωνείτε;

Σε μια εποχή εκτεταμένης ανεργίας ίσως μοιάζει μαύρο χιούμορ  να μιλάμε για δικαίωμα στην τεμπελιά, αλλά φανταστείτε ότι εκείνη την εποχή της πρώιμης εκβιομηχάνισης  ίσχυε το εργασιακό δωδεκάωρο για άνδρες, γυναίκες και παιδιά! Ο Πωλ Λαφάργκ έγραψε –στην αρχή σε μορφή επιφυλλίδων- αυτό το ανατρεπτικό βιβλίο στο οποίο χαρακτήριζε την εργασία την χειρότερη λαίλαπα που έπληξε ποτέ τον κόσμο, προκαλώντας  ρίγη ακόμα και στους κόλπους των μαρξιστών συντρόφων του! Δυστυχώς σήμερα λείπουν οι διανοητές οι οποίοι θα τοποθετήσουν τα πράγματα μέσα σε φιλοσοφικά  πλαίσια αντίθετα έχουμε γεμίσει τεχνοκράτες οικονομολόγους που μιλούν αποκλειστικά για τους νόμους της αγοράς.

-Πάντα με προβλημάτιζε το θέμα της αυτοχειρίας. Με πλήγωνε κάπως. Κι απάντηση δεν βρίσκω, εν τέλει. Η δική σας άποψη;

Ειλικρινά δεν έχω άποψη για το θέμα και νομίζω ότι η έρευνά του ανήκει περισσότερο στα χωράφια των ψυχαναλυτών. Για την συγκεκριμένη αυτοκτονία θα συμφωνήσω με την γνώμη που εξέφρασε ο  Ζαν Ζωρές στον επικήδειό τους, ο οποίος αν και λυπήθηκε βαθειά για το γεγονός, παραδέχθηκε ότι αυτή η χειρονομία τους έδειχνε μια μεγαλειώδη αρχοντιά που προσέγγιζε την αρχαία σοφία.  Σίγουρα, ένας άνθρωπος ο οποίος παίρνει την απόφαση να αυτοκτονήσει ενόσω είναι υγιής για να μην τον βρουν τα γηρατειά , τα οποία θα του στερήσουν τις απολαύσεις και τις χαρές της ύπαρξης και θα τον καταστήσουν βάρος στον εαυτό του και τους άλλους, εμένα μόνο σεβασμό μπορεί να μου γεννήσει. Βέβαια παραμένει πάντα ανοιχτό το θέμα της Λώρας, η οποία το ίδιο απόγευμα είχε ψωνίσει ένα καπέλο το οποίο δεν πρόλαβε να φορέσει ποτέ…



Info: Το βιβλίο της Ζέφης Κόλια κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο

28/6/13

Εύα Στάμου: Καινούργιο βιβλίο στα αγγλικά!

Η εξαιρετική συγγραφέας του "Εθισμού" και των "Μεσημβρινών Συνευρέσεων" , η ψυχολόγος Εύα Στάμου μας επεφύλασσε μια καινούργια αναγνωστική έκπληξη: Την κυκλοφορία του βιβλίου της Ageing and Female Identity in Midlife από τις εκδόσεις Scholar' s Press

 

Η παρουσίαση του βιβλίου στο Amazon:

How do middle aged women experience the process of growing older? Does their sense of self change during midlife? In recent years it has been argued that it is not possible to offer an adequate theory of women’s experience and self-understanding without addressing the bodily aspects of the constitution of identity in their social context. According to the ‘double standard of ageing’ hypothesis, women are not permitted to age in ways that men are; they are marginalized and ignored not only by popular culture but also by some sociologists and gerontologists. Thus, there is a need for rethinking current theory so as to ensure that midlife women become more visible. The themes explored include: body image in midlife, participants’ notions of middle age, methods women use in order to control the signs of ageing, female sexuality in midlife, life milestones, ageism. The book contributes to the current debates within social sciences by offering new data that corroborate the hypothesis of the embodied nature of female identity, and the view that ageing is experienced as a defining factor in the development of personal female identity


Σύντομο βιογραφικό από τη βιβλιονετ:
"Η Εύα Στάμου γεννήθηκε στην Αθήνα. Έζησε στη Βρετανία όπου έκανε ανώτατες σπουδές φιλοσοφίας και διδακτορική διατριβή στην ψυχολογία με θέμα τη συγκρότηση της προσωπικότητας. Εργάστηκε στην Πρότυπη Ψυχιατρική κλινική του Γιορκ και δίδαξε Ψυχιατρική Ηθική στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ. Από το 2007 ζει και εργάζεται στην Αθήνα ως ψυχοθεραπεύτρια ατόμων και ζευγαριών. Έχει γράψει τα μυθιστορήματα "Ελιγμοί", 2004, "Ντεκαφεϊνέ", 2005, "Εθισμός", 2011 και τη συλλογή διηγημάτων "Μεσημβρινές συνευρέσεις", 2009."

26/6/13

Συνέντευξη με την Πόπη Γκερούση





-«Ψυχή σαν θάλασσα». Καθόλου τυχαίος ο τίτλος… Τι σημαίνει για σένα;

Ναι, καθόλου τυχαίος κι από την άλλη προέκυψε τόσο απόλυτα φυσικά . .                    
Πιστεύω ότι η φύση μπορεί να αποτελέσει ένα σημείο ταύτισης της ανθρώπινης προσωπικότητας ακόμη και με συμβουλευτικό ρόλο.  Η θάλασσα δε είναι ευλογημένη να συγκεντρώνει μαζί πολλές αρετές μα και να καθοδηγεί, ν’ ανακουφίζει, να καθαρίζει και πολλά άλλα.  Επιθυμούσα η ηρωίδα μου να διαθέτει μια τέτοια ψυχή μαζί με τις όποιες ανθρώπινες αδυναμίες που προφανώς συνυπάρχουν.  Στο τέλος όμως να μένει κάτι από τη δύναμη του ανθρώπινου μεγαλείου, μια ψυχή που παρομοιάζεται με θάλασσα διαθέτει πλούσιο υλικό και μπορεί να προσφέρει, άγρια και δυνατή ενάντια στα συνηθισμένα.  Όταν μια τέτοια ψυχή «κινείται» γύρω σου δε μπορεί πάρα κάτι να κερδίσεις κι ο ίδιος σαν φωτεινό στοιχείο στη ζωή σου, εξ ου και το όνομα της.

-Υπάρχουν κομμάτια από τη δική σου ζωή μέσα στο βιβλίο;

Αυτό είναι το «άγριο» κομμάτι της γραφής νομίζω, το πώς να εξισορροπήσεις την έκθεση σου μέσα από αυτά που γράφεις . .  και στο τέλος να μη σε νοιάζει κιόλας!  Δε γίνεται να μην είσαι πίσω απ’ ό,τι γράφεις, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, σημασία έχει τι θέλεις να δώσεις, γιατί γράφεις και διάφορα άλλα.  Μέσα στο «ψυχή σαν θάλασσα» σίγουρα υπάρχουν πολλά δικά μου κομμάτια κυρίως ιδεολογικού περιεχομένου και προβληματισμού.

-Μου έκανε εντύπωση που στέλνεις την ηρωίδα σου στη Κούβα. Μάλιστα περιγράφεις τη χώρα σα να τη γνωρίζεις καλά…

Είναι ένα μέρος μαγευτικό τόσο από άποψη περιβάλλοντος όσο και ιστορικού μα και λογοτεχνικού ενδιαφέροντος.  Τελείως αυτόματα προέκυψε η Κούβα σαν να μη χωρούσε καμία αμφιβολία.  Το μέρος αυτό μαγεύει και δίνει δύναμη στην ηρωίδα που μαίνεται προς πάσα κατεύθυνση προκειμένου να ξαναβρεί τον εαυτό της, τη ζωή της και τελικά, τελείως μόνη, τα βρίσκει όλα εκεί, στην Κούβα.

-Εκτός από το γράψιμο ξέρω πως αγαπάς πολύ τη μουσική. Έχεις και εκπομπή στο ραδιόφωνο για τη Jazz. Τι αγαπάς περισσότερο στη μουσική;

Έτσι είναι.  Η μουσική είναι ένα άλλο ταξίδι, μπορεί σε κάποια φάση της ζωής σου να φανεί ακόμη και σωτήρια.  Η μουσική πολλές φορές σε απελευθερώνει κι αυτό (ανάμεσα σε άλλα) μοιάζει αρκετό.

-Μένεις στο Ηράκλειο της Κρήτης. Είναι απλώς λόγω καταγωγής ή είναι θέμα επιλογής;

Τα τελευταία χρόνια είναι συνειδητά, από επιλογή κι αυτό μου δίνει χαρά γιατί σίγουρα θέλω να κατοικώ σε νησί.  Όταν επιθυμήσω τις χάρες μιας μεγάλης πόλης θα επιδιώξω με πάθος το ταξίδι όμως θέλω να επιστρέφω στο νησί.

-Θα κυκλοφορήσει σύντομα ένα ποιητικό σου βιβλίο. Μπορείς να μας πεις δυο λόγια γι’ αυτό;

Είναι η πρώτη μου ποιητική συλλογή και να εξομολογηθώ ότι το απόλαυσα πολύ.  Ίσως επειδή έχει να κάνει με νησιά (είπαμε αδυναμίες), με παιδικότητα, με έρωτα, με φως, με νύχτα κι όλα αυτά τα συναισθήματα που σου δημιουργούν κάτι γλυκόπικρο και κάτι νοσταλγικό ακόμη και για κάτι που δεν έχει τύχει να ζήσεις.



Το μυθιστόρημα της Πόπης Γκερούση "Ψυχή σαν θάλασσα" κυκλοφορεί από την Άνεμος Εκδοτική

10/6/13

Ανδρέας Εμπειρίκος και Υπερρεαλισμός

Κάνοντας το 'homework' για μια από τις τελευταίες συναντήσεις της λέσχης ανάγνωσης, διάβασα το Γραπτά ή Προσωπική Μυθολογία του Ανδρέα Εμπειρίκου. Ομολογώ ότι μέσα από αυτή την ανάγνωση, η έντονη γεύση της 'αχρονικότητας του ονειρικού λόγου και του ασυνείδητου' και της 'υλικής υπόστασης του Οιδιπόδειου συμπλέγματος' (φράσεις από διαφάνειες στο eclass.sch.gr) ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για εμένα. Παραθέτω μερικές πηγές πληροφοριών που ανακάλυψα στο Διαδίκτυο, οι οποίες αναμφίβολα θα ενισχύσουν το παρθενικό ταξίδι κάθε αναγνώστη στον Υπερρεαλισμό και το έργο του συγκεκριμένου λογοτέχνη και ποιητή.

Ως λογοτέχνης ανήκει στη Γενιά του '30 και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ελληνικού υπερρεαλισμού. Ο Εμπειρίκος υπήρξε εισηγητής του υπερρεαλισμού στην Ελλάδα, καθώς και ο πρώτος που άσκησε την ψυχανάλυση στον ελληνικό χώρο, ασκώντας την ψυχαναλυτική πρακτική κατά την περίοδο 1935-1951. Χαρακτηρίζεται ως ένας από τους κατεξοχήν «οραματιστές ποιητές», κατέχοντας περίοπτη θέση στον ελληνικό λογοτεχνικό κανόνα, παρά τη δυσπιστία με την οποία αντιμετωπίστηκε αρχικά το έργο του. Από το σύνολο του έργου του ξεχωρίζει η πρώτη ποιητική συλλογή του, με τίτλο Υψικάμινος, ως το πρώτο αμιγώς υπερρεαλιστικό κείμενο στην Ελλάδα, ενώ ανάμεσα στα πεζά έργα του διακρίνεται το τολμηρό ερωτογράφημα Ο Μέγας Ανατολικός, που προκάλεσε αντιδράσεις για την ελευθεροστομία και το ερωτικό περιεχόμενό του. Σημαντικό τμήμα του έργου του εκδόθηκε μετά τον θάνατό του.

Πολλές ακόμη πληροφορίες στη Wikipedia.


Ο υπερρεαλισμός ή σουρρεαλισμός, από τις γαλλικές λέξεις sur (επάνω, επί) και réalisme (ρεαλισμός, πραγματικότητα) όπου στα ελληνικά θα μπορούσε να αποδοθεί ως «πάνω ή πέρα από την πραγματικότητα», ήταν ένα κίνημα που αναπτύχθηκε κυρίως στο χώρο της λογοτεχνίας αλλά εξελίχθηκε σε ένα ευρύτερο καλλιτεχνικό και πολιτικό ρεύμα. Άνθισε κατά κύριο λόγο στη Γαλλία των αρχών του 20ου αιώνα, κατά την περίοδο μεταξύ του πρώτου και δεύτερου παγκοσμίου πολέμου. Στη φύση του επαναστατικό κίνημα, ο υπερρεαλισμός επιδίωξε πολλές ριζοσπαστικές αλλαγές στο χώρο της τέχνης αλλά και της σκέψης γενικότερα, ασκώντας επίδραση σε μεταγενέστερες γενιές καλλιτεχνών. Τα μέλη του αντέδρασαν σε αυτό που οι ίδιοι ερμήνευαν ως μία βαθιά κρίση του Δυτικού πολιτισμού, προτείνοντας μία ευρύτερη αναθεώρηση των αξιών, σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής, στηριζόμενοι στις ψυχαναλυτικές θεωρίες του Φρόυντ και στα πολιτικά ιδεώδη του Μαρξισμού. Ως κύριο μέσο έκφρασης, τόσο στη λογοτεχνία όσο και στις εικαστικές τέχνες, προέβαλαν τον «αυτοματισμό», επιδιώκοντας τη διερεύνηση του ασυνειδήτου, την απελευθέρωση της φαντασίας «με την απουσία κάθε ελέγχου από τη λογική» και διακηρύτοντας τον απόλυτο μη κομφορμισμό. Οι καλλιτέχνες που διαμόρφωσαν το κίνημα καταγράφηκαν στο πρώτο Μανιφέστο του υπερρεαλισμού (1924) του Αντρέ Μπρετόν...

Περισσότερα εδώ: http://el.wikipedia.org/wiki/Υπερρεαλισμός



Σχετικοί σύνδεσμοι

Βικιφθέγματα και Εμπειρίκος

Διαφάνειες στο eclass.sch.gr για το έργο του Εμπειρίκου και γενικότερα για τον Υπερρεαλισμό

Η "Προσωπική Μυθολογία" του Ανδρέα Εμπειρίκου και η ψυχαναλυτική θεωρία στη λογοτεχνία από τον Μιχάλη Χρυσανθόπουλο

Ανδρέας Εμπειρίκος: περισσότερες διαφάνειες για το έργο του (άμεσο download)

2/6/13

Το Σπαρματσέτο του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν

Το Σάββατο 1 Ιουλίου, στα πλαίσια της μαθητικής εκδήλωσης, παρουσιάστηκε η μετάφραση από τα Αγγλικά στα Ελληνικά ενός ανέκδοτου παραμυθιού του αγαπητού παγκοσμίως Χανς Κρίστιαν Άντερσεν και τη δημιουργία ενός ηλεκτρονικού βιβλίου με την αγγλική και ελληνική εκδοχή του κειμένου αυτού.

Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα άγνωστο πρωτόλειο παραμύθι του Άντερσεν, που βρέθηκε σε ένα κουτί στα Εθνικά Αρχεία της Δανίας, κοντά στο σπίτι του μεγάλου παραμυθά. Είναι μια σύντομη ιστορία («The Tallow candle») που αναφέρεται σε ένα «μοναχικό» κερί φτιαγμένο από ζωικό λίπος το οποίο μένει ρυπαρό και παραμελημένο, μέχρι να αναγνωριστεί και να αναφλεγεί η εσωτερική του ομορφιά. Το χειρόγραφο των 700 λέξεων έχει μπει στο μικροσκόπιο των ειδικών αφότου ανακαλύφθηκε τον περασμένο Οκτώβριο στα Εθνικά Αρχεία της Δανίας, στον πάτο ενός κουτιού που ανήκει σε πλούσια οικογένεια από την ιδιαίτερη πατρίδα του Άντερσεν, το Οντένσε. Η ημερομηνία συγγραφής τοποθετείται γύρω στο 1823, όταν ο Άντερσεν ήταν 18 ετών.

Πολύτιμο ρόλο στην δημιουργία του ηλεκτρονικού βιβλίου έπαιξε ο Γιάννης Φαρσάρης (ιδρυτής της Ανοικτής Βιβλιοθήκης Open Book που φιλοξενεί το νέο αυτό βιβλίο), η Στεφανία Βελδεμίρη με την μαγική ζωγραφική της και ο Κώστας Στοφόρος που επιμελήθηκε την πρώτη μετάφραση που έκανε η Χριστίνα Μαρκουλάκη στο κείμενο.

Κατεβάστε δωρεάν το παραμύθι:

"Το Σπαρματσέτο" - ένα άγνωστο παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν

Ζωγραφική της Στεφανίας Βελδεμίρη.

26/5/13

H ζωή του Γαλιλαίου του Μπ. Μπρεχτ

Γιατί να υπηρετήσει κανείς την επιστήμη; Η επιστήμη είναι ελεύθερη; Η επιστημονική έρευνα και τα αποτελέσματά της λογοκρίνονται; Απο ποιους και γιατί; Οι επιστήμονες υπηρετούν το καλό της ανθρωπότητας ή ιδιωτικά συμφέροντα; Γιατί αποκρύπτουν την αλήθεια; Ποιους ωφελεί ένας εδραιωμένος μύθος; Η αυτοθυσία είναι μια ηρωική πράξη; Πώς παγιδεύεται ένας επιστήμονας στα "δίχτυα του παραλόγου"; Αυτά είναι μερικά ερωτήματα που ανακύπτουν , καθώς διαβάζει κανείς ένα ακόμα σπουδαίο θεατρικό έργο του Μπ. Μπρεχτ.

Κοπέρνικος-Μπρούνο-Γαλιλαίος. Τρεις σπουδαίοι αστρονόμοι. Τρεις τραγικές ανθρώπινες φιγούρες. Μία κοινή μοίρα. Ο Νικόλαος Κοπέρνικος , ο Τζορτζάνο Μπρούνο και ο Γαλιλαίος Γαλιλέι καταδικάστηκαν ως αιρετικοί από τη Ρωμαϊκή Εκκλησία λόγω της ανατρεπτικής θεωρίας τους για το ηλιοκεντρικό σύστημα, δηλαδή και οι τρεις αυτοί σπουδαίοι επιστήμονες υποστήριξαν ότι η γη γυρίζει γύρω από τον ήλιο. Ο  Μπρούνο μη αποποιούμενος τις ριζοσπατικές ιδέες του καταδικάστηκε σε θάνατο "δια πυρός" από την Ιερά Εξέταση. Αντιθέτως, ο Γαλιλαίος ,μπροστά στα βασανιστήρια της Ιερά Εξέτασης, απαρνήθηκε τις ιδέες τους και καταδικάστηκε σε "κατ'οίκον περιορισμό" χωρίς χρονικό όριο.

Το θεατρικό έργο "Η ζωή του Γαλιλαίου" του Μπ. Μπρεχτ μοιάζει μ' ένα μανιφέστο υπέρ της ελευθερίας της επιστήμης και  του ηθικού καθήκοντος του επιστήμονα να υπηρετεί το καλό ανθρωπότητας. Ο Γαλιλαίος αποζητά ελεύθερο χρόνο για να αφοσιωθεί στην έρευνα της αλήθειας. Αμφισβητεί κάθε εδραιωμένο μύθο  προσπαθώντας να τον ανατρέψει και να αποκαταστήσει την αλήθεια, αποδεικνύοντας την. Η καθεστηκυία τάξη, όμως, την οποία είναι αναγκασμένος υπηρετεί , ενδιαφέρεται αποκλειστικά για το κέρδος που θα αποκομίσει από μία νέα εφεύρεσή του και όχι για την αποκάλυψη της αλήθειας.

Γαλιλαίος: Σας λέω λοιπόν: Όποιος δεν ξέρει την αλήθεια, είναι μονάχα βλάκας. Μ'αυτός που την γνωρίζει και λέει ψέμα, είν' εγκληματία! Έξω απ' το σπίτι μου!
 
Ο Γαλιλαίος πιστεύει βαθιά στην ανθρώπινη λογική, αλλά δε θα αργήσει να καταλάβει καλά πως η ανθρώπινη λογική έχει όρια, αυτά που καλλιεργεί ο  εκάστοτε ιδεολογικός μηχανισμός της κυρίαρχης τάξης, στη συγκεκριμένη περίσταση της θρησκείας. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και η πλουτοκρατία που την χρηματοδοτεί αρνείται να δει την πραγματικότητα μέσα από ένα τηλεσκόπιο, αμφισβητώντας την αλήθεια που κατακτάει κανείς μέσω των αισθήσεων. Αρνούνται να παραδεχτούν την "κατεδάφιση" του ουράνιου θόλου της αριστοτελικής φιλοσοφίας και ενός Θεού που κατοικεί εκεί ψηλά , γιατί με αυτόν τον τρόπο τα βάσανα των φτωχών και των απόρων δε θα είχαν κανένα νόημα πια.

Γαλιλαίος: ... Πιστεύω στον άνθρωπο κι αυτό θα πει, πιστεύω στο λογικό του! Χωρίς αυτήν την πίστη δε θα είχα τη δύναμη να σηκωθώ από το κρεβάτι μου το πρωί.
Σεγκρέτο: Τότε θα σου πω κι εγώ κάτι: δεν πιστεύω σ'αυτό. Σαράντα χρόνια ζωής ανάμεσα στους ανθρώπους με δίδασκαν συνεχώς ότι δεν παίρνουν από λογική. Δείχ'τους την κόκκινη ουρά ενός κομήτη, κάντε τους να τρομοκρατηθούνε για τα καλά, και θα τους δεις να χιμάνε έξω από τα σπίτια τους και να τσακίζουν τα ποδάρια τους μες την τρεχάλα. Πες τους όμως μια λογική σκέψη κι επιβεβαίωσε τους την μ'εφτά αποδείξεις , να δεις πως θα σε κοροϊδεύουν.


 Ο Γαλιλαίος  μπορεί να απαρνήθηκε τις ιδέες του φοβούμενος τα βασανιστήρια της Ιερά Εξέτασης, αλλά μέχρι το τέλος της ζωής του εργάστηκε σκληρά για την αποκάλυψη της αλήθειας. Δεν ήταν ένας ήρωας,όπως θέλησαν οι Διαφωτιστές να τον παρουσιάσουν αργότερα, αλλά  ένας άνθρωπος με πάθη( πάθος για το καλό κρασί, για το νόστιμο φαγητό και την αλήθεια). Τα όσα , όμως,έγραψε και κληροδότησε στους νέους επιστήμονες ήταν μια γενναία πράξη. Προς το τέλος του έργου, ο Γαλιλαίος "απολογείται" ειλικρινώς στο πρώην μαθητή του, Αντρέα, για την "προδοσία" εις βάρος της επιστημονικής αλήθειας εξαιτίας της οποίας η εξέλιξη των επιστημών "πάγωσε" για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Στην απολογία του αυτή, αναδεικνύεται ο ιδεατός όσο και ο αναγκαίος ρόλος της ελεύθερης επιστήμης που θα υπακούει μόνο στην ανθρώπινη λογική, θα υπηρετεί την ανθρωπότητα και όχι τα ιδιωτικά συμφέροντα με απώτερο σκοπό την κοινωνική απελευθέρωση του λαού..

 Γαλιλαίος: ...Εάν δεν έσκυβα το κεφάλι, μπορεί οι φυσικοί επιστήμονες να είχαν καταλήξει σ'έναν όρκο σαν κι αυτόν , που δίνουν στον Ιπποκράτη οι γιατροί , μια υπόσχεση να χρησιμοποιούν τη γνώση τους μόνο για το καλό της ανθρωπότητας. Εκεί που φτάσαμε ομως τώρα το περισσότερο που μπορούμε να περιμένουμε είναι μια σειρά ανδρείκελα που θα τα ενοικιάζουν οι ισχυροί, όταν τα χρειάζονται...

'Αλλοι σύνδεσμοι για εμβάθυνση:

http://pksgeo-spoudazoume-brecht2.blogspot.gr/

http://www.nt-archive.gr/playMaterial.aspx?playID=141


http://sfrang.com/selides/mm1/html/Galileo.htm