Το Ημερολόγιο μιας τάξης αποτελεί μία πρωτοποριακή ιδέα ενός καθηγητή υποβαθμισμένης περιοχής στην επαρχία της Ιταλίας, του Σάντρο Ονόφρι. Στο ημερολόγιο αυτό, καταγράφει τις καθημερινές εμπειρίες μίας τάξης, δηλαδή μίας μικρογραφίας της κοινότητας όπου ζει. Εκφράζει με παραστικότητα τον αγώνα του να αγγίξει τις εφηβικές ψυχές των μαθητών του με τους οποίους καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια να αναπτύξει μια υγιή σχέση. Καταγγέλλει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο τον εμπαιγμό των εκπαιδευτκών από τις Κυβερνήσεις της Ιταλίας, καθώς επίσης την υποβάθμιση και την υποχρηματοδότηση της δημόσιας εκπαίδευσης συντελώντας στην καταστροφή της.
Εκθέτει, επίσης, με συγκινητικό τρόπο την αγωνία του να υπηρετήσει με συνέπεια την ιδεολογία του και να μην προδώσει τις αρχές του απορροφώμενος από ένα σύστημα παιδείας που διαιωνίζει την ταξική ανισότητα. Αναδεικνύει με τρυφερό τρόπο τη μοναξιά των σύγχρονων εφήβων, οι οποίοι έχουν προσανατολιστεί από την οικογένειά τους, καθώς και από τις ελλιπείς δομές του σχολείου, στον υπερκαταναλωτισμό, στην επιδίωξη του εύκολου κέρδους, στην επικράτηση του «επιφανειακού» ,στην αποστροφή της πνευματικής καλλιέργειας, ακόμα και στην αυτοκτονία. Μαρτυρεί τα διλήμματα και τους προβληματισμούς του ίδιου και των μαθητών του μέσα σε αυτές τις λίγες ημερολογιακές σελίδες με τέτοιο τρόπο που θα «ταράξει» την πιο ήσυχη συνείδηση εκπαιδευτικού.
Ο Σάντρο Ονόφρι καταφέρνει να αποτυπώσει με συγκλονιστικό τρόπο τη δύσκολη προσπάθεια ενός δασκάλου/καθηγητή μέσης ή ανώτερης εκπαίδευσης να ανταποκριθεί επάξια σε εκείνο το ρόλο του παιδαγωγού, και όχι ενός επαγγελματία που διδάσκει την κατακερματισμένη, στείρα γνώση. Ως παιδαγωγός , οφείλει να κερδίσει την εμπιστοσύνη και το σεβασμό των μαθητών του, να τους εμφυσήσει την αγάπη για τη νέα γνώση, να τους συμπαρασταθεί στις δύσκολες στιγμές σαν να ήταν ο πιο δικός τους άνθρωπος. Ο
Σάντρο Ονόφρι είναι ένας παιδαγωγός θα αποτελέσει έμπνευση για τους
εκπαιδευτικούς έτσι ώστε να δώσουν τους δικούς τους καθημερινούς αγώνες όχι μόνο μέσα στην τάξη με
αγάπη και σεβασμό προς τους μαθητές τους, αλλά επίσης εκτός τάξης για μια αξιοπρεπή ζωή για τους ίδιους και τους μαθητές.
Ολοκληρώνοντας, ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να εκμαιεύσει ενδιαφέρουσες μεθόδους και τεχνικές διδασκαλίας. Πρώτον, η παρότρυνση των μαθητών του να διαβάζουν εξωσχολικά βιβλία και να τ' αξιολογούν , δεν αποτελεί μία προαιρετική δραστηριότητα, αντιθέτως ο Σάντρο Ονόφρι δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στη φιλαναγνωσία πιστεύοντας πως εξευγενίζει τα «άγρια ένστικτα» του ανθρώπου. Δεύτερον, η έκθεση δεν αποτελεί ένα στερεοτυπικό μόρφωμα λόγου, αλλά πλησιάζει πολύ περισσότερο την έννοια της δημιουργικής γραφής. Οι μαθητές εκφράζουν με ελεύθερο τρόπο τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους χωρίς κανένα περιορισμό. Τέλος, η εισαγωγή άρθρων από εφημερίδες με αντικρουόμενες απόψεις για το ίδιο θέμα σε ένα μάθημα γλώσσας αποτελεί μία πρωτότυπη ιδέα και συμβάλλει στην ανάπτυξη και όξυνση της κριτικής σκέψης.
Αποσπάσματα:
«H
πρώτη πάλη την οποία κάθε δάσκαλος πρέπει να διεξάγει δεν είναι στο να
κάνει να δεχτούν (οι μαθητές), αλλά κύρια να μην απορρίψουν τη γλώσσα
των κειμένων που βάζει στους μαθητές και που, για τον απλό λόγο του ότι
είναι λεξιλογικά πιο πλούσια, ρητορικά πιο ποικίλη, συντακτικά πιο
δομημένη από τον καθημερινό διάλογο, θεωρείται αυτομάτως απόμακρη και
κατά συνέπεια αντιδημοκρατική. Αλλά το σχολείο θα πρέπει να φτωχαίνει τα
κείμενα ή πρέπει να αναβαθμίζει το απόθεμα των μαθητών;...Η μέση γλώσσα
έγινε ανέγγικτη πληγή, μακριά από την τολμηρότητα των διαλέκτων ,
δύστροπη, σχεδόν σαν το ψυχρό ιδίωμα των πολιτικών.»
«...η μοναξιά τόσων εφήβων, παιδιών με ένα σμήνος από baby sitter, που δεν
είχαν κανένα να εμπιστευτούν τα προβλήματά τους και κανέναν, κυρίως, που
να είχε την ευαισθησία να τα καταλάβει…»
